Yves Vanden Auweele: ‘Wake-upcall voor alle topsportopleidingen?’

Het heeft lang geduurd vooraleer de klachten van de jonge sporters ernstig werden genomen door de Gymfed-verantwoordelijken en er iets werd ondernomen (DM 16/4). Dit bewijst hoe moeilijk het is voor jongeren, zelfs als ze vele mentale hinderpalen hebben kunnen overwinnen, om hun klachten erkend te zien. Het bewijst ook, zoals nog niet zolang geleden het geval was met betrekking tot seksueel misbruik, hoe moeilijk het is om de bestaande sportcultuur, zeker de topsport-opleidingscultuur, te veranderen.

Voor de jonge sporters is het zeer moeilijk om psychisch grensoverschrijdend gedrag te melden. Ze hebben niet door dat verwijtend en vernederend gedrag niet oké is, ‘want als topsporter moet je er iets voor overhebben om de top te bereiken’. Het is duidelijk dat topsportjongeren een hoge tolerantiegrens hebben voor ruw optreden van trainers die men vertrouwt, die hen helpen in hun streven naar internationaal succes.

Het feit dat huidige gymnasten de aanklachten van hun voorgangers als heksenjacht bestempelen en vragen daarmee te stoppen in het belang van hun toekomstige prestaties, moge aantonen dat er (gelukkig) iets is veranderd in de aanpak. Het toont ook aan hoe gedreven ze zelf zijn in hun streven naar internationaal succes en veel kunnen gedogen.

Na de ‘naming-and-blaming’ van trainers en de Gymfed-verantwoordelijken en de ad-hocmaatregelen, zoals de installatie van een sporttribunaal, is het verheugend vast te stellen dat het rapport van de onafhankelijke onderzoekscommissie gymnastiek in zijn aanbevelingen uitgaat van de rechten en het welzijn van het kind.

Hopelijk is wat zich nu voordoet in de Gymfed een wake-upcall voor de topsportopleidingen in alle sportfederaties. Daar zijn dezelfde lacunes in de trainersopleiding, daar is eenzelfde cultuur en verdediging van een harde, strikte en soms pijnlijk kritische opleiding. Denken dat dit soort cultuur jongeren uitdaagt om hun grenzen te verleggen is een miskenning van de positieve manieren om te motiveren en een cynisch accepteren dat het sommige jongeren ook kan breken.

Opvallend is hier, zoals het geval was bij seksueel misbruik, dat het de emotioneel gebrachte verhalen van (iconische) slachtoffers zijn die nu ook de aanzet geven voor een hoognodige cultuuromslag in de topsportopleidingen.

Bron: De Morgen