Hans Geybels: ‘Voetballers een geweten schoppen’

Alle mooie dingen gaan voorbij. Waar is de tijd dat ik in Westerlo ging supporteren? Het was de tijd dat die Kempense middenmotor – zoals de ploeg steevast omschreven werd – het verbazend goed deed in wat toen nog gewoon “eerste klasse” heette. Terwijl men altijd verbaasd stond over de prestaties van de ploeg (“Wat voor goeds kan er uit de Kempen komen?”), stelde niemand ooit vragen bij het minimum aan beveiliging. Ook als die van Brugge of van Anderlecht op bezoek kwamen, kon de match gerund worden door een handvol stewards. Zelfs toen Westerlo Anderlecht afdroogde met 5 doelpunten kon iedereen van Westerlo met een warm gevoel van welbehagen en veiligheid huiswaarts keren.

Er is veel veranderd. Eerste klasse heeft bijvoorbeeld “Pro league”. Het is even wennen. Wat evenwel niet wil wennen, is de wekelijkse portie scheidsrechtersgeweld. Die beperkt zich niet langer tot de sportbladzijden van de krant, maar haalt ook het gewone nieuws. Maar er is een oplossing in de maak. Zo lijkt het toch.

Gediscrimineerde scheidsrechters

De Kamercommissie Binnenlandse Zaken keurde net een wetsvoorstel goed dat de minimumstraffen voor geweld tegen scheidsrechters verzwaart. Bijna vijf jaar heeft België een wet waardoor geweld tegen enkele beroepsgroepen zwaarder bestraft kunnen worden dan hetzelfde geweld tegen doorsnee burgers. U kan zich dus een stuk veiliger voelen als u arts, buschauffeur, postbode, apotheker, leraars of iets dergelijks bent. Als je iemand uit zo’n beroepsgroep een mep verkoopt, is de minimumstraf twee keer zo hoog dan wanneer je je buurman op een gelijkaardige manier mishandelt. Het lijstje beschermde beroepen wordt op vraag van de PS aangevuld met scheidsrechters.

Even in de marge. De scheidsrechters vroegen om een verdubbeling van de strafmaat, maar dat feestje is niet doorgegaan. Het is wel gebeurd voor artsen, buschauffeurs, postbodes, apothekers, leraars en dergelijke. Begrijpe wie begrijpen kan. Tot rampspoed van de “zwarten” is dat niet de enige discriminatie. Als de straf geen vijf jaar bedraagt, kan een rechter van slechte wil ze altijd met uitstel opleggen of zelfs opschorten.

Vanzelfsprekend wil ik het opnemen voor de scheidrechters. Alleen, ik twijfel er sterk aan of het wettelijk verzwaren van de minimumstraffen de oplossing is. Ik moet mijn vrije tijd op het voetbal inruilen voor de opvoeding van mijn zoontje. En hoe werkt dat nu weer bij kleine kindjes? Goed gedrag wordt aangeleerd met beloningen, niet door onmiddellijk te straffen. Probeer het straffen zoveel mogelijk te beperken tot wanneer het echt nodig is. Leer kinderen goed te doen omwille van het goede en niet uit angst voor straffen. Dat gaat toch in de goede richting, niet? Waarom doen we dan bij volwassenen net het omgekeerde?

Juridisering

Dat is eigenlijk de kern van mijn betoog: wie wil in een samenleving leven waar iedereen goed is uit angst voor negatieve gevolgen? Dat creëert toch een wereld vol achterdocht? Wie wil in een wereld leven waarin alles wettelijk moet geregeld worden? Voor elke beroepscategorie wordt stilaan een plethora van wetten gemaakt. Terwijl we onze mond vol hebben van vrijheid, kweken we een morele dictatuur. Voor alles lopen mensen meteen naar een advocaat.

Voor één groep wordt het makkelijker in deze tijd van toegenomen juridisering: de rechters. Die moeten niet langer als goede huisvaders een oordeel proberen te vellen. Als binnenkort ons hele leven door de mathematische regeltjes van justitie wordt bepaald, wordt het makkelijk om op elk wangedrag een correcte en objectieve strafmaat te plakken.

Een paradox duikt op. Des te meer regeltjes er gemaakt worden, des te meer het gezag ondermijnd wordt. Dat is niet alleen zo in het voetbal. In onze samenleving – nu ja: samen? – neemt het aantal rechtszaken tegen gezagsinstanties zienderogen toe. Dat is soms gerechtvaardigd en dus moet het in de toekomst ook mogelijk blijven. Maar een algemene ontkenning van gezag leidt tot de situatie waarin we ons nu bevinden. Alle beschermde beroepen die ik hierboven opgesomd heb, worden elke dag meer en meer voor de rechter gesleept voor het gelijk van het individu.

Tien geboden

Hoe kweken we terug vertrouwen in de samenleving, in plaats van wantrouwen? De oplossing is niet eenvoudig, maar ligt wel voor de hand. God heeft lak aan juridisering. Daarom beperkte Hij zich tot slechts tien geboden. Het mooie van dat verhaal is dat mensen eigenlijk niet zoveel regeltjes nodig hebben om goed te functioneren. Eigenlijk gaat het om een strikt minimum, voldoende om een geweten te scheppen, voordat het geschopt moet worden. In het voetbal – voetballers en supporters – zou men beter tegen het geweten schoppen in plaats van tegen de scheidsrechter.

We zouden als samenleving beter investeren in gewetensvorming dan in regelneverij. We zijn veel beter gebaat bij het kweken van goede huisvaders en dito moeders dan van regels voor elke situatie. Dat laatste schept helemaal geen vertrouwen, integendeel. Alleen een degelijk geweten is een gepaste remedie voor een verzurende maatschappij.

Bron: De Redactie