Mark Van de Voorde: ‘Als Walter Van Steenbrugge jurylid wraakt omdat het katholiek is, valt hij de rechtsstaat aan’
Advocaat Walter Van Steenbrugge wil in een euthanasieproces juryleden wraken wanneer zij katholiek zijn. ‘Antidemocratisch en een aanval op de rechtsstaat, vindt publicist Mark Van de Voorde. ‘Katholieken zijn voor hem blijkbaar mindere burgers dan vrijzinnigen.’
Binnenkort start de eerste assisenzaak met als onderwerp een geval van euthanasie. In Nieuwe Feiten op Radio 1 zei strafpleiter Walter Van Steenbrugge, advocaat van een van de drie terechtstaande artsen, dat hij een jurylid waarvan hij te weten komt dat hij of zij echt katholiek is, zal wraken. Als Van Steenbrugge een jurylid wraakt omdat het katholiek is, dan valt hij de rechtsstaat aan. Hij maakt bovendien nog meer fouten.
Ten eerste gaat Van Steenbrugge ervan uit dat elke echte katholiek zonder meer (en zonder nuance) tegen elke vorm van euthanasie zou zijn. Ik dacht dat dit helemaal niet zo is – ik ken de katholieke wereld ‘toevallig’ redelijk goed.
Ten tweede wil Van Steenbrugge blijkbaar een proces waarvan op voorhand de uitslag vaststaat dankzij een op basis van zijn ideologische vooringenomenheid gescreende keuze van de rechtsprekende jury: ze moeten allemaal pro euthanasie zijn. Ik dacht dat rechtspraak dient te gebeuren op basis van juridische normen en niet op basis van ideologische keuzes.
Een proces waarvan de uitslag op voorhand als vaststaat, noemen wij een ‘showproces’. Showprocessen grijpen enkel plaats in ondemocratische en dictatoriale regimes, dacht ik. Ik veronderstel dat meester Van Steenbrugge daar niet meteen een voorstander van is.
Ten derde vindt Van Steenbrugge bijgevolg dat niet-katholieke juryleden niet op hun levensbeschouwing moeten worden gescreend, terwijl van eventuele katholieken dat wel moet worden nagekeken. Hij zei immers niet dat ook een echte vrijzinnige moet worden gewraakt, omdat hij of zij bij voorbaat voor elke vorm van euthanasie zou zijn (wat ook helemaal niet zo is).
Als Van Steenbrugge jurylid wraakt omdat het katholiek is, valt hij de rechtsstaat aan.
Feit is wel dat jurist Van Steenbrugge het gelijkheidsprincipe, grondslag van zowel onze rechtsstaat als onze democratie, aan zijn laars lapt. Voor katholieken dienen voor hem immers andere, strengere en meer beperkende normen te gelden dan voor vrijzinnigen. Katholieken dienen dus voor Van Steenbrugge minder burgerrechten toebedeeld te krijgen dan vrijzinnigen.
Ten vierde doet Van Steenbrugge ook nog alsof het komende assisenproces gaat over euthanasie op zich. Dat is helemaal niet zo, dacht ik. Het proces gaat over de vraag of het bij het assisenhof aanhangig gemaakte geval van euthanasie beantwoordde aan de wettelijke criteria en verlopen is volgens de door de wet voorziene procedure. Indien dat niet zo was, is er sprake van doodslag of moord (over het geval zelf doe ik geen uitspraak, ik ken het dossier niet).
De jury oordeelt niet over de vraag of euthanasie al of niet kan of mag, maar over de vraag of het aan haar oordeel voorgelegd geval de toets van de wettelijkheid doorstaat en, indien niet, hier sprake zou kunnen zijn van vergiftiging (doodslag of moord).
Maar dat verzwijgt meester Van Steenbrugge om zijn punt te maken: katholieken uit de jury houden. Katholieken zijn voor hem blijkbaar mindere burgers dan vrijzinnigen. Dat zijn houding antidemocratisch is en een aanval op de rechtsstaat kan hem wellicht ook worst wezen.