Sabine Van Huffel: ‘Verbinding als remedie om burgers weerbaarder te maken in crisissen’

“We leven niet meer in de vrede waar we op hoopten … Er zijn geopolitieke spanningen en het aantal natuurrampen en cyberaanvallen neemt toe.” Zo lanceerde ontslagnemend minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) een nieuwe campagne van het Nationaal Crisiscentrum om de burger weerbaarder te maken tegen toekomstige crisissituaties.

Die campagne moet de burger leren meer zelfredzaam te zijn gedurende minstens enkele dagen. Afgaande op buitenlandse voorbeelden zoals Zweden zal het crisiscentrum allerhande voorzorgsmaatregelen voorstellen zoals het opslaan van voldoende niet-bederfbare etensvoorraden, medicatie, batterijen in geval van energiepannes, maar ook evacuatieschema’s voor rampscenario’s allerhande. Het klopt dat de burger zich beter voorbereidt op dergelijke situaties. De reden daarvoor verwoordt Wouter Beke goed in zijn opinie (20/12) in reactie op de gedachte van Bart Eeckhout: “Want hoe meer we als burger zelf kunnen voorbereiden, hoe beter de overheid zich kan richten op het beschermen van de meest kwetsbaren.”

We vergeten wel nog een andere belangrijke pijler: de gemeenschap om ons heen. Onze buren, onze straat… kennen we hen wel? De beste investering om onze eigen machteloosheid te overwinnen is ons verbinden met anderen. In tijden van crisis en rampen is onze directe omgeving de belangrijkste bubbel zoals we ook ervaarden tijdens de corona-epidemie. Toen snakten we naar menselijk contact: een babbeltje met de buren over de haag en om 20 uur samen applaudisseren voor alle zorgverleners gaf ons een warm gevoel. Het is goed om nauw contact met de buurt te onderhouden om te weten wie er in geval van nood extra hulp kan gebruiken. ‘Samen’ is altijd sterker dan ‘alleen’.

Investeren in een lokaal buurtnetwerk is daarom belangrijk. Zo nodigt mijn buurtcomité de buurt uit op een zomerse barbecue, een nieuwjaarsdrink enz. Buren stellen hun tuin beschikbaar, ieder brengt wat mee, vriendschap groeit, zo ook de groep. Op vraag van de kinderen wordt de straat in de zomer omgetoverd tot speelstraat. Intussen vinden we elkaar in collectieve klimaatacties en komen op voor meer biodiversiteit. Zo neemt de buurt de zorg op zich om de spoorwergberm om te toveren tot een ecoberm. Samenwerken voor het gemeenschappelijk belang maakt ons sterk en fier. Ik heb gemerkt dat het vertrouwen in mijn buurt en buren gegroeid is, net doordat we zo veel dingen samen ondernemen.

Weefsel

Is zo’n sociaal weefsel ook denkbaar in een appartementsblok? Bewoners van dergelijke wooneenheden zijn vaak gesteld op hun privacy en zoeken geen contact. Mits wat moeite kan het ook anders. In zo’n woonblok leeft mijn moeder van 93 jaar: alleen in een appartement, ver weg van haar familie. Toen zij daar zeven jaar geleden kwam wonen heeft zij meteen alle bewoners in haar woonblok uitgenodigd op een welkomdrink. Zo ontstond een sociaal weefsel die met de jaren sterker werd: buren nodigen elkaar uit op bijzondere verjaardagen en met Nieuwjaar. Sterker nog: de buren springen in bij alarmsituaties en bieden vervoer aan nu mijn moeder niet meer met de auto rijdt. Zo’n verbindende buurt schenkt mij als dochter rust en vertrouwen.

Ik geloof sterk in deze bottom-upweefsels die klein en lokaal beginnen, als een zaadje in de aarde, maar pas krachtig worden als we er voor elkaar kunnen zijn, ook in tijden van crisis. Ik geloof niet dat een sociaal vangnet de crisis kan tegenhouden, maar ik ben er wel van overtuigd dat het de paniek kan reduceren en ons weerbaar kan maken: zowel moreel als materieel.

We kunnen nu al de draden weven van dit sociaal weefsel om ons heen: door ons buren te leren kennen, door lokaal verbinding te zoeken en een netwerk van solidariteit uit te bouwen over alle verschillen heen. Deze verbindingskracht maakt ons sterk en weerbaar om er voor elkaar te zijn in tijden van nood. Het kost wat moeite, maar biedt een belangrijke hefboom naar een warme solidaire samenleving.

Bron: De Morgen

https://www.demorgen.be/meningen/verbinding-als-remedie-om-burgers-weerbaarder-te-maken-in-crisissen~b877bdca/