Mark Van de Voorde: ‘Meedogenloos handel drijven: dat is de manier waarop Donald Trump aan politiek doet’

Ook als president is Donald Trump de ouderwetse commerçant die zichzelf beschouwt als de ultieme baas die niet mag worden tegengesproken en die wetten, reglementen, akkoorden, keurig gedrag en diplomatie aan zijn laars mag lappen.

Die commerciële arrogantie zonder grenzen heeft niets te maken met wat Bill Clinton bedoelde met: ‘It’s the economy, stupid!’ Namelijk dat de economie het belangrijkste onderdeel is van de politiek en dus de grootste aandacht verdient, want bepalend voor de welvaart van land en volk.

Trumps Make America Great Again betekent in wezen Make Trump Great Again (want hij was gekleineerd door een verkiezingsnederlaag, gerechtelijke veroordelingen en, niet te vergeten, de zes faillissementen van zijn ondernemingen).

Voor Trump is politiek niets meer dan de voortzetting van het wheelen en dealen ter verrijking en ter uitbreiding van het eigen marktaandeel. Zoals er voor zijn listig ondernemerschap geen collega’s bestonden maar enkel concurrenten, bestaan er voor zijn internationaal optreden ook geen bevriende naties. Alle landen zijn tegelijk potentiële vijanden en potentiële handelspartners. Ze zijn ook omwisselbaar. Alles is een deal. Wie geen deal wil sluiten, kan worden vervangen door wie het wel wil.

Coalities kunnen worden gesloten en opgezegd. Afgesproken leveringen worden uitgevoerd als het opbrengt, on hold gezet als drukkingsmiddel. Het vriendelijkst is Trump voor wie ook zonder ethische reserves machtsbelust naar de wereld kijkt (Rusland dus). De zwakste die om hulp bedelt, vernedert hij (Oekraïne dus). Wie politiek wil bedrijven met respect voor de democratie, de rechtsstaat en de mensenrechten en dus gênant is voor Trump, negeert hij (Europa dus).

Waarom wil Trump Oekraïne geen garantie beloven voor militaire steun? Helemaal niet omdat hij zo tuk is op vrede. Wapengeweld van zijn vriend Netanyahu in Gaza deert hem immers niet. En zelf suggereerde hij een eventuele bijzondere militaire operatie naar het Panamakanaal. Ook voor zijn appetijt in Groenland sloot hij een militair optreden niet helemaal uit.

Waarom wil Trump dan de veiligheidssteun niet beloven aan Zelensky? Is het omdat hij de grotere, even gewetenloze Poetin te vriend wil houden? Met hem moet te dealen zijn. Uiteraard over wederzijdse handelsbetrekkingen, misschien ook over grote bouwprojecten en over de waarborg dat Amerika ongestoord de bodemrijkdommen in Oekraïne mag opdelven. Als uiteindelijk Poetin ook daarop zijn oog zou laten vallen, dan is er wel iets te bedisselen: bijvoorbeeld Oekraïne voor Poetin, Groenland voor Trump.

Volgens de handelscode van Trump is er maar één wet die telt, die van de jungle. In zijn eigen ‘onderneming’, vandaag helaas heel de Verenigde Staten, wordt niet aan maatschappelijk verantwoord ondernemen gedaan.

Trump en zijn entourage hebben geen oog voor – en wellicht ook geen notie van – de moderne Triple-P-benadering van het moderne ondernemerschap. Namelijk dat de duurzaamheid van een onderneming afhangt van de goede balans tussen winststreven (profit), maatschappelijk welzijn (people) en respect voor de natuur (planet).

Bij Trump staat alles in dienst van profit. Ook de overheid, het land en de bevolking. Daarom laat hij Musk mensen (people) massaal ontslaan en roept hij, respectloos voor de toekomst van natuur en aarde (planet): ‘Drill, baby, drill!’

De internationale politiek van Trump heeft niets met politiek te maken, maar alles met het uitbreiden van het eigen marktaandeel en het uitschakelen van concurrenten. Wie weigert mee te doen, krijgt te maken met Amerikaanse invoertarieven (Canada, Mexico, China en straks Europa).

Dat die invoerheffingen de eigen Amerikaanse economie kunnen schaden, de koers van de dollar kunnen opdrijven en de koopkracht van de burger kunnen doen krimpen, kan Trump worst wezen. In Mar-a-Lago bezit hij een gouden paleis. En zijn volk heeft hem toch verkozen. Het hoeft eigenlijk nooit meer te stemmen, zei hij en hoopt hij. Een ouderwetse ondernemer blijft immers levenslang zijn bedrijf leiden, eventueel naar de ondergang.

Die ondergang zit eraan te komen, als Trump en zijn vazallen niet van koers veranderen. De commerciële aanpak van Trump heeft nefaste gevolgen voor de welvaart en de sociale vrede in Amerika.

Amerika is zwakker dan wij denken. Europa is sterker dan we denken. Het is wel noodzakelijk dat de Europese Unie de eenheid bewaart, de defensie versterkt en een vuist maakt. En diplomatiek zo handig maneuvreert dat het een wig kan drijven tussen de ‘vriendschap’ van Trump met Poetin.

Donald Trump is met zijn commerçantenmentaliteit geen bekwame politicus. En ook over zijn kwaliteiten als ondernemer kan één en ander gezegd worden: vergeten we niet dat zijn casino’s en hotels al zesmaal failliet zijn gegaan.

Bron: Knack

‘Meedogenloos handel drijven: dat is de manier waarop Donald Trump aan politiek doet’