Kolet Janssen: ‘Er is niets nieuws zonder de zon’
Op het eerste zicht zijn de items slaapverwekkend gelijklopend met die van de huidige nieuwsoverzichten. Aardbevingen, orkanen en grondverzakkingen. Tragisch en/of veel te vroeg overleden filmsterren en zangers. Politici die zichzelf belachelijk maakten. Betogers die met de moed der wanhoop voor de goede zaak opkwamen. Gewapende conflicten waar vooral kinderen en andere gewone mensen het slachtoffer van werden. Gemene ziektes die meer slachtoffers maakten dan nodig als er meer geld voorhanden was geweest om ze aan te pakken.Maar als je wat aandachtiger kijkt, zijn er ook af en toe een paar dingen die echt markeerpunten werden. De val van de Berlijnse muur. De invoering van de euro. De aanslag op de Twin Towers. De Arabische lente: ook al is er nog niets opgelost, toch zal het nooit meer hetzelfde zijn. Niet in elk jaaroverzicht zijn er dergelijke ingrijpende gebeurtenissen met betekenis voor de toekomst terug te vinden. Soms is zo’n item meteen duidelijk, zonder enige reflectie of analyse. Dat was zeker het geval met de Twin Towers. Maar soms worden de gevolgen van een gebeuren pas langzaam maar zeker onmiskenbaar belangrijk. Dan moet de zon eerst vele keren op en onder gaan voordat mensen kunnen inschatten hoeveel impact iets heeft.
Of de verkiezing van een zwarte president echt iets heeft veranderd voor gekleurde mensen in de States en overal ter wereld, is zelfs nu nog niet duidelijk. Dat zal pas in de loop van de volgende decennia blijken, als iemand kan terugkijken en het punt kan markeren waarop een ommekeer is ingezet. Misschien zal ook de moedige manier waarop Malala opkwam voor de rechten van meisjes en vrouwen zo’n keerpunt blijken te zijn, ooit. Of de ongewoon directe aanklacht waarmee paus Franciscus de vuile was van het Vaticaan en alle vastgeroeste kerkstructuren heeft buiten gehangen. Op dit ogenblik kan niemand zien of het effect ervan groot genoeg zal zijn om echt iets te veranderen. Het zijn alleen kleine vlammetjes van hoop. Niemand weet nog of ze zullen uitgroeien tot een groot vuur dat de wereld een beetje rechtvaardiger, minder racistisch, vrouwvriendelijker en meedogender zal maken. Of dat de vlammetjes voortijdig zullen doven onder de dikke deken van corruptie, onverschilligheid en eigenbelang.
Maar begin januari leven mensen op hoop. Ze hebben harten vol goede voornemens. Ze spreken talloze keren per dag gelukwensen uit voor hun medemensen. Meestal menen ze het nog ook. Het is een tijd waarin de koude buiten geestdriftig verslagen wordt door de warmte van mensen voor elkaar binnenshuis. Een warmte zo sterk als de zon. Alleen zo kan de hoop groeien. Dan kan waar worden, wat Herman de Coninck al zei: ‘Er is niets nieuws zonder de zon.’